Zielonkawy odcień widoczny na gładkiej części kory, z reguły najintensywniejszy jest na osice.
U topoli szarej jest zwykle słabszy, szczególnie u osobników bliższych topoli białej niż osiki. U tych mocno zbliżonych do topoli białej (białodrzewu nadwiślańskiego) na pewnych fragmentach kory może nie być widoczny (podobnie jak u topoli białej, na korze której zielonkawa domieszka w ogóle nie występuje).
U osiki i zbliżonych do niej topól szarych spękana część kory jest ciemnobrunatna. U topoli białej i białodrzewu nadwiślańskiego kora jest na ogół ciemniejsza, czarniawa.
U osiki długopęd jest czerwonobrązowy, bez śladów kutneru.
U topoli szarej długopęd brązowy, z wyraźnymi resztkami kutneru (również częściowo na pąkach)
Krótkopędy topoli szarej (nie zbliżonej do topoli białej) mają podobną, kasztanową barwę, jednak na pąkach (całościowo lub fragmentarycznie) i niekiedy szczytowych częściach pędów zauważalna jest obecność kutneru.
Krótkopędy (główny i boczny) osiki mają barwę kasztanową. Na pędach i pąkach brak kutneru.
Ukazanie różnic w elementach morfologicznych
3. Topola osika vs szara - różnica w pędach i pąkach
liście topoli osiki, szarej i białej (u góry wczesne, u dołu - późne)
Liście wczesne topoli białej są bardziej regularne jeżeli chodzi o kształt i rozmiar. Liście późne są natomiast silnie klapowane, a ich kształt i rozmiar również jest bardziej regularny. Ich spodnia strona jest silnie pokryta białym, nieprześwitującym kutnerem.
W przypadku topól szarych (liście na dole zdjęcia) kutner będzie trochę słabszy i odrobinę szarawy. Nigdy nie należy brać pod uwagę liści świeżych, ponieważ ich spody są białe. Jeżeli chodzi o rozmiar, to u topól szarych liście na pędach odroślowych bywają niekiedy bardzo duże.
W części dolnej, od podstawy pnia kora spękana, po czym stopniowo przechodzi w jasną szarobiałą część z nieznacznym zielonkawym odcieniem. Przetchlinki duże i średnie przechodzą wyżej
w poziome bruzdy. Kora staje się bardziej jednorodna, poprzedzielana bruzdami i bardzo drobnymi przetchlinkami.
Ciemne spękania sięgają wyżej* i przechodzą stopniowo w część gładką o cechach takich jak
u egzemplarza opisanego wcześniej.
Kora od samej podstawy jednorodna, barwa srebrzysto-metaliczna z lekkim zielonkawym odcieniem. Przetchlinki zdecydowanie większe, zaburzające gładkość kory.
Kora nieznacznie spękana nisko u podstawy, przechodząca w gładką szarozielonkawą korę. Przetchlinki bardzo drobne.
1. Topola osika vs szara - różnica w wyglądzie kory i budowie drzewa
Topole z tej sekcji cechują się bardzo dużą zmiennością. O ile sama osika przejawia dużą zmienność (cechującą się chociażby niejednakową wielkością, kształtem, barwą oraz momentem pojawiania się i opadania liści), o tyle topola szara to tak naprawdę swoiste spektrum osobników o cechach pośrednich pomiędzy topolą osiką a białą. Topole szare mogą różnić się cechami bardzo mocno pomiędzy sobą. Te zbliżone do osiki są wyraźnie inne od tych bliskich topoli białej. Topola biała tak naprawdę jest stosunkowo rzadka. Większość osobników, które wydawałyby się być topolami białymi, są tak naprawdę szarymi. Tu powstaje trudność, jednakże na podstawie analizy liści da się odpowiednio zaklasyfikować dany osobnik. Należy mieć na względzie, że topole białe są rzadkie, a te powstałe z samosiewu będą najprawdopodobniej topolami szarymi. Sytuacja powstawania topól białych z samosiewu jest możliwa, ale tylko tam gdzie mamy skupiska tych drzew, które mogą się swobodnie zapylać. Najczęściej jednak w otoczeniu topól białych rosną także mieszańce posiadające geny osiki, które powodują, że nie można być pewnym genotypu tworzących się tam siewek.
liście topoli białej (u góry) i szarej (u dołu)
2. Topola szara vs. biała - różnica w liściach
Topola szara
Topola szara
Topola osika
Topola osika
* U starych egzemplarzy osiki, w przeciwieństwie do topoli szarej oraz białej, bruzdowana, ciemna część kory nie sięga wysoko.
Dwupniowość i grubość pni w znacznym stopniu wyklucza osikę. Osiki tworzą relatywnie cienkie pnie. Szare oraz białe tworzą pnie znacznie grubsze. Często mają więcej niż 1 gruby przewodnik. Osika jest najczęściej jednoprzewodnikowa, choć na pewnej wysokości może się rozgałęziać. Poza tym nie spotkałem się z sytuacją zrośnięcia dwóch pni u jej podstawy, tak jak to ukazuje fotografia po prawej. Osiki rosną pojedynczo lub w wegetatywnych kępach
o pniach ulokowanych względnie równolegle między sobą. Topole szare również rosną
w podobnych kępach, jednakże pojedyncze osobniki są grubsze o ile nie mamy do czynienia z bardzo młodym drzewem.
4. Różnica w wyglądzie przysadek kwiatowych u topoli osiki, szarych i białej
Populus xcanescens
Topola szara
Populus alba
Topola biała
Populus tremula
Topola osika
Populus alba
Topola biała
Populus xcanescens
Topola szara
Populus tremula
Topola osika
Cechy topól z sekcji Populus:
jasna i gładka kora, która utrzymuje się na pniu także u starszych drzew
wyraźna różnica w wyglądzie liści na krótko- i długopędach (heterofilia)
wczesne kwitnienie
orzęsione przysadki kwiatowe
spłaszczone ogonki liściowe na liściach wczesnych (dlatego intensywnie drżą na wietrze)
silna tendencja do tworzenia odrostów korzeniowych
wydzielanie balsamicznego zapachu, ale tylko podczas kwitnienia
Informacja wstępna
Żeby lepiej zobaczyć różnice pomiędzy topolami
zaleca się oglądanie na komputerze.
Występowanie
W Polsce możemy spotkać 2 gatunki z tej sekcji: topolę białą i osikę. Oprócz tego powszechnie spotyka się topolę szarą, będącą naturalnym mieszańcem obu z nich. Nieczęsto można też spotkać odmiany tych topól, a mianowicie topolę białą odm. 'Bolleana (inaczej 'Pyramidalis'), zwaną też topolą turkiestańską oraz kolumnową osikę (odm. 'Erecta'). Ta pierwsza występuje zaledwie w kilku miastach Polski. Jedynie w Warszawie jest licznie reprezentowana. Można też ją spotkać w Łodzi, Sopocie, Wrocławiu, Poznaniu, Katowicach oraz Radomiu. Niewykluczone, że w większości będą to pojedyncze osobniki. Topola osika 'Erecta' to natomiast nowość, więc poza niektórymi arboretami (m.in. w Powsinie) możemy nie spotkać żadnego większego drzewa.
W przyszłości być może będą wprowadzane topole szare w odm. 'De Moffart'. Podobno kilka sztuk zostało posadzonych w Warszawie.
Występowanie
W Polsce możemy spotkać 2 gatunki z tej sekcji: topolę białą i osikę. Oprócz tego powszechnie spotyka się topolę szarą, będącą naturalnym mieszańcem obu z nich. Nieczęsto można też spotkać odmiany tych topól, a mianowicie topolę białą odm. 'Bolleana (inaczej 'Pyramidalis'), zwaną też topolą turkiestańską oraz kolumnową osikę (odm. 'Erecta'). Ta pierwsza występuje zaledwie w kilku miastach Polski. Jedynie w Warszawie jest licznie reprezentowana. Można też ją spotkać w Łodzi, Sopocie, Wrocławiu, Poznaniu, Katowicach oraz Radomiu. Niewykluczone, że w większości będą to pojedyncze osobniki. Topola osika 'Erecta' to natomiast nowość, więc poza niektórymi arboretami (m.in. w Powsinie) możemy nie spotkać żadnego większego drzewa. W przyszłości być może będą wprowadzane topole szare w odm. 'De Moffart'. Podobno kilka sztuk zostało posadzonych w Warszawie.
U osiki przysadki są zdecydowanie najciemniejsze, największe i mocno palczaście powcinane. Są też silnie orzęsione białymi włoskami.
U topoli szarej przysadki różnią się w zależności od genotypu. Przysadki osobników o cechach bliższych osice mają kształt nieregularny (od owalnego po trójkątny) i zawierają płytkie lub bardzo płytkie drobniutkie palczaste wypustki. Orzęsienie jest na ogół dość silne, chociaż poszczególne przysadki różnią się jego stopniem, dlatego zawsze należy brać pod uwagę większą liczbę przysadek(co najmniej 10 sztuk).
Wraz z większym udziałem genów topoli białej
w stosunku do osiki, rozmiar przysadek ulega zmniejszeniu. Kształt przysadek u takich drzew jest w większości mniej lub bardziej łopatkowaty. Orzęsienie z reguły jest słabe.
U topoli białej przysadki są bardzo drobne i również mają mniej więcej łopatkowaty kształt. Pomimo, że kotki są lekko orzęsione, na pojedynczo zebranych przysadkach może nie być włosków.
U osiki przysadki są zdecydowanie najciemniejsze, największe i mocno palczaście powcinane. Są też silnie orzęsione białymi włoskami.
U topoli szarej przysadki różnią się w zależności od genotypu. Przysadki osobników o cechach bliższych osice mają kształt nieregularny (od owalnego po trójkątny) i zawierają płytkie lub bardzo płytkie drobniutkie palczaste wypustki. Orzęsienie jest na ogół dość silne, chociaż poszczególne przysadki różnią się jego stopniem, dlatego zawsze należy brać pod uwagę większą liczbę przysadek(co najmniej 10 sztuk).
Wraz z większym udziałem genów topoli białej
w stosunku do osiki, rozmiar przysadek ulega zmniejszeniu. Kształt przysadek u takich drzew jest w większości mniej lub bardziej łopatkowaty. Orzęsienie z reguły jest słabe.
U topoli białej przysadki są bardzo drobne
i również mają mniej więcej łopatkowaty kształt. Pomimo, że kotki są lekko orzęsione, na pojedynczo zebranych przysadkach
może nie być włosków.