Owoce
Długość owocostanów jest zróżnicowana. Torebki kształtu butelkowatego - otwierają się 2 klapami, uwalniając drobne nasiona. Ich długość jest zróżnicowana, ale stosunkowo niewielka Okres owocowania przypada na maj.
Pędy i pączki
Świeże krótkopędy pokryte silnie białym kutnerem, który z czasem zaczyna się ścierać, ale na ogół spora jego część utrzymuje się przez okres zimowy. Barwa jednorocznych krótkopędów jest brązowa, czasem zielonkawa, mniej lub bardziej widoczna z powodu pokrywającego je kutneru.
Pączki owalne, kutnerowate (przynajmniej na łuskach), zakończone ostro szpicem. Kwiatowe wyraźnie większe od liściowych. U drzew męskich różnica w wielkości pąków kwiatowych
i liściowych jest znaczna.
Długopędy silnie pokryte białym kutnerem, który na ogół ściera się nieznacznie przez okres zimy. Pączki małe, pokryte kutnerem
i przylegające.
Występowanie
Topola biała rośnie nad rzekami, w łęgach. Może zasiedlać także stanowiska suche. Łatwo się rozmnaża, zarówno z nasion, jak i odrostów korzeniowych. W miastach występuje rzadko,
a zdecydowana większość topól o białych spodach liści i białawej korze, to w rzeczywistości topole szare o cechach bliskich topoli białej. Topole białe w miastach raczej się nie wysiewają, chyba że w okolicy są liczne drzewa tego gatunku. W rzeczywistości zazwyczaj w okolicy rosną też topole szare, z którymi topola biała łatwo się krzyżuje dając kolejne pokolenia mieszańców.
Źródła:
-
Bugała W. 1973, Systematyka i zmienność, W: Białobok S. red. Topole: Populus L. Warszawa, Poznań: PWN,
s. 9‒136
Przekwitnięte (zapylone) żeńskie kwiatostany zamaskowane przez przysadki. Po zapyleniu kwiatostany przekształcają się owocostany, które ulegają wydłużeniu (patrz niżej). Przysadki natomiast opadają.
liście odroślowe
Topola turkiestańska to piramidalna odmiana topoli białej. Pochodzi z Azji Środkowej. Młode drzewa mają bardzo wąską koronę, która z wiekiem ulega rozszerzaniu. Liście wczesne wyraźnie klapowane, ze spiczastymi, bądź zaokrąglonymi końcami i lekko metalicznym spodem. Liście późne wydłużone i silnie klapowane. Spód pokryty kutnerem, ale nie tak silnie jak u topoli białej, co sugeruje pochodzenie od białodrzewu nadwiślańskiego (topoli szarej o cechach zbliżonych do topoli białej). Także lekko oliwkowy odcień na korze sugeruje topolę szarą, jednak występują też drzewa o białej korze, co wskazuje na topolę białą. W Polsce nie widziałem jednak egzemplarza, który cechami nie przypominałby topoli szarej, niemniej jednak sprawdziłem niewiele drzew.
Przekwitnięte (zapylone) żeńskie kwiatostany zamaskowane przez przysadki. Po zapyleniu kwiatostany przekształcają się owocostany, które ulegają wydłużeniu (patrz po prawej). Przysadki natomiast opadają.
Kwiaty
Kotki męskie z intensywnie czerwonymi pylnikami, które są delikatnie orzęsione krótkimi, białoszarawymi włoskami. Orzęsienie znika szybciej niż kotka, dlatego dostrzeżenie czerwonych pylników powinno być możliwe z dystansu, umożliwiając tym samym rozpoznanie płci drzewa.
Kotki żeńskie nieco krótsze i również nieznacznie oraz krótkotrwale orzęsione. Barwa znamion żółtawa.
Topola biała zakwita pod koniec marca lub na początku kwietnia (drzewa męskie nieco wcześniej).
Budowa drzewa
Trudno określić dokładnie, bowiem sylwetka topoli białej jest cechą indywidualną. Spotyka się zarówno drzewa o pniu prostym, zachowanym aż do wierzchołka, jak również takie o kilku pniach i szerszej koronie.
Kora
Kredowobiała, bez domieszki oliwkowego odcienia. Na białej korowinie na pniu widoczne są cienkie, ciemne pasy o orientacji poziomej,
a także okrągławe i większe, po odrzuceniu przez drzewo gałęzi bocznych. Na dole pnia kora jest czarniawa, na pewnej wysokości przechodzi
w kolor biały, co stanowi ciekawy kontrast.
U niestarych drzew czarna bruzdowana część, przechodzi w gładką przeważnie na niewielkiej wysokości, natomiast drzewa bardzo wiekowe mogą osiągać znaczny obwód, a bruzdowanie jest intensywne i może sięgać bardzo wysoko.
Liście
Na krótkopędach liście okrągławe do eliptycznych i jajowatych. Brzeg falisty z płytkimi zatokami. Spód pokryty sprasowanymi włoskami dającymi liściom nieco srebrzyste, metaliczne zabarwienie.
Na długopędach liście mocno klapowane. Ich spód jest silnie pokryty białym, nieprześwitującym kutnerem, który obejmuje także ogonek.
Liście pojawiają się w okolicach przełomu kwietnia i maja. Na początku są białe od kutneru, który na spodniej stronie jest pełny, na wierzchniej zaś słabszy, lecz daje drzewu efekt białości, znacznie wyróżniając je z otoczenia. Rozwijające się liście zaczynają go stopniowo tracić.
Zasięg geograficzny
Zasięg geograficzny topoli białej obejmuje obszar Europy Środkowej i południowej, Północnej Afryki. Na zachodzie topola biała występuje w Hiszpanii, a także w pd. Francji
i w Niemczech. Naturalny zasięg nie obejmuje Wysp Brytyjskich i Skandynawii, jednak topola biała jest tam sadzona. Na wschód sięga po Himalaje i Mongolię. Na Syberii rośnie w dolinach rzek Ob i Irtysz, nie dochodzi jednak do Jeniseju (Bugała 1973).
Pochodzenie
Gatunek krajowy.
Populus alba 'Bolleana' ('Pyramidalis')
Topola turkiestańska
Jest to odmiana topoli białej, która charakteryzuje się tym, że kutner jest obecny także na liściach wczesnych. Nie jest on jednak tak gęsty jak na liściach późnych. Topola biała w tej odmianie charakteryzuje się dużą srebrzystością, która z dystansu rzuca się w oczy. Odmiana ta wysiewa się samorzutnie, więc mogą występować drzewa obu płci.
Topola biała 'Nivea' to także kultywar męski wyselekcjonowany w 1789 r. w Anglii. Odmiana ta nie osiąga tak pokaźnych rozmiarów jak klasyczna topola biała i nie jest wysmukła. Liście późne są bardziej zbliżone do wczesnych niż klasycznej topoli białej. Odmiana 'Nivea' jesienią nie przebarwia się znacząco, co piszę na podstawie własnych obserwacji.
Populus alba 'Nivea'
Topola biała odm. srebrzysta
Populus alba
Topola biała
Występowanie
Topola biała rośnie nad rzekami, w łęgach. Może zasiedlać także stanowiska suche. Łatwo się rozmnaża, zarówno
z nasion, jak i odrostów korzeniowych. W miastach występuje rzadko, a zdecydowana większość topól
o białych spodach liści i białawej korze, to w rzeczywistości topole szare o cechach bliskich topoli białej. Topole białe
w miastach raczej się nie wysiewają, chyba że w okolicy są liczne drzewa tego gatunku. W rzeczywistości zazwyczaj
w okolicy rosną też topole szare, z którymi topola biała łatwo się krzyżuje dając kolejne pokolenia mieszańców.
Pędy i pączki
Świeże krótkopędy pokryte silnie białym kutnerem, który z czasem zaczyna się ścierać, ale na ogół spora jego część utrzymuje się przez okres zimowy. Barwa jednorocznych krótkopędów jest brązowa, czasem zielonkawa, mniej lub bardziej widoczna z powodu pokrywającego je kutneru.
Pączki owalne, kutnerowate (przynajmniej na łuskach), zakończone ostro szpicem. Kwiatowe wyraźnie większe od liściowych.
U drzew męskich różnica w wielkości pąków kwiatowych i liściowych jest znaczna.
Długopędy silnie pokryte białym kutnerem, który na ogół ściera się nieznacznie przez okres zimy. Pączki małe, pokryte kutnerem i przylegające.
Owoce
Długość owocostanów jest zróżnicowana. Torebki kształtu butelkowatego - otwierają się 2 klapami, uwalniając drobne nasiona. Ich długość jest zróżnicowana, ale stosunkowo niewielka. Okres owocowania przypada na maj.