Kora
Szarobiała z delikatnym oliwkowym odcieniem. Jasność kory może się wyraźnie różnić. Przetchlinki na korze są drobne. W dolnej części pnia kora bruzdowieje i przyjmuje szarobrunatną barwę.
Pochodzenie
Kolumnowa odmiana osiki. Pochodzi ze Szwecji. Trudno precyzyjnie określić jej pochodzenie, ale wiadomo, że drzewa o podobnym
wyglądzie widywano i opisywano w Szwecji w XIX w. (dokładnie w roku 1847). Dokładną datę, w której odnaleziono odmianę 'Erecta' jest rok 1911, a miejscem, w którym tego dokonano jest szwedzka miejscowość Algaras.
Jesienią liście osiki przebarwiają się w różny sposób. Mogą być (złocisto) - żółte, czerwonawe, a nawet fioletowe. Opadają
w II połowie października i na początku listopada. Niektóre osiki długo zachowują zielone liście (do końca 2 dekady listopada),
a następnie nieznacznie się przebarwiają.
Budowa drzewa
W przeważającej części przypadków pień prosty, zachowany
aż do wierzchołka. Korona pojedynczego drzewa stosunkowo wąska. Najczęściej rośnie w grupach złożonych z wielu pni, które często są nieregularnie powykrzywiane. Osika rośnie zazwyczaj do ok. 20 m wysokości i nie tworzy grubych
pni, czym różni się od topoli szarej i białej.
Występowanie
Topola osika jest gatunkiem leśnym, lecz z racji wybitnej światłorządności, występuje na jego skrajach, polanach. Jako gatunek pionierski, osika szybko zasiedla hałdy poprzemysłowe, gruzowiska, wyrobiska popiaskowe, gliniaste odkrywki. Rośnie też na terenach wilgotnych oraz w niższych partiach gór. W zieleni miejskiej jest rzadko stosowana.
Liście
Liście osiki zazwyczaj są niewielkie. Mają ok. 4-6 cm długości oraz szerokości. Nierzadko zdarzają się jednak drzewa o liściach większych, ale nie powinny one przekraczać 10 cm długości (nie dotyczy liści na długopędach).
Na krótkopędach liście są okrągłe lub owalne. Brzeg haczykowaty. Wierzchołek nie zawsze wyraźny.
Na długopędach liście mają podstawę mniej lub bardziej sercowatą albo prostą. Brzeg jest tępo ząbkowany.
Na pędach odroślowych liście są pofalowane, bardzo duże. Ich kształt jest sercowaty, ale podstawa może być płaska. Brzeg liścia jest tępo ząbkowany.
Spód liści jest wyraźnie jaśniejszy, lekko niebieskawy. Na długopędach kontrast ten może być silniejszy.
Zasięg geograficzny
Topola osika ma największy naturalny zasięg wśród wszystkich przedstawicieli rodzaju Populus. Występuje w niemal całej Europie i na znacznym terytorium Azji. Na północy dochodzi do granicy lasu. Na południu (w tym w pn. Afryce) występuje w górach. Na wschodzie sięga Kamczatki. Występuje też częściowo w Chinach i Japonii.
Pozostałe informacje
Nie mam sprawdzonych informacji co do jej ekspansywności, ale niewykluczone, odmiana 'Erecta' może tworzyć liczne odrosty korzeniowe (podobnie jak typowa osika i topola biała 'Bolleana').
Populus tremula 'Erecta'
Jednoroczne długopędy często są zaczerwienione.
Jednoroczne krótkopędy i pąki mają barwę kasztanowobrązową.
Kotki żeńskie z wyraźnie widocznymi z bliska purpurowymi znamionami.
Kotki męskie z widocznymi czerwonymi pylnikami. Na jednej z nich pylniki już opadły.
Osika w trakcie kwitnienia (kwiaty męskie).
Spośród występujących u nas topól, osika jako jedyna może się przebarwiać na czerwonawo.
Opis odmiany
Pokrój bardzo wąski. Młode liście czerwonobrązowe. Odmiana męska. Pozostałe cechy jak u typowej osiki.
Nie mam sprawdzonych informacji co do jej ekspansywności, ale niewykluczone, że odmiana 'Erecta' może tworzyć liczne odrosty korzeniowe (podobnie jak topola biała 'Bolleana').
Występowanie
W Polsce kolumnowa osika jest nowością, sadzoną od niedawna w miastach. Większe egzemplarze można spotkać w niektórych arboretach (m.in. w Powsinie).
Kępa osiki w kwietniu. Niedojrzałe, zielone owocostany dają wrażenie ulistnienia.
Owoce
Po przekwitnięciu zielone owocostany wiszą i dojrzewają przez około miesiąc. W tym okresie drzewo daje wrażenie ulistnienia, pomimo że liście pojawią się dopiero w maju. Dojrzewanie następuje przeważnie u schyłku kwietnia. Drzewa są wtedy obsypane niczym śniegiem (nie ma wtedy jeszcze rozwiniętych liści, które zaczynają się dopiero pojawiać !). Wygląda to naprawdę niezwykle.
Osiki rosnące w kępach wchodzą w fazę generatywną znacznie później niż pojedyncze.
Przysadki kwiatowe osiki są duże, palczasto powcinane i mają barwę ciemnobrązową. Utrzymują się dłużej niż u topoli szarej i białej [patrz Sekcja Populus].
Osika kwitnie najwcześniej z topól. Pąki mogą być już częściowo pootwierane zimą. Po rozwinięciu się kotków (zwykle I połowa marca) rozpoczyna się faza kwitnienia. Drzewa żeńskie zakwitają troszeczkę później.
Kwiaty
Kotki męskie intensywnie orzęsione białoszarawymi włoskami. Orzęsienie to jest tak silne, że purpurowe (różowe) pylniki nie są dostrzegalne z dystansu i by ustalić płeć drzewa, trzeba się do nich mocno zbliżyć. Po uwolnieniu pyłku, co dzieje się szybko, kotka wisi jeszcze dosyć długo na drzewie.
Kotki żeńskie bardziej smukłe i nieznacznie krótsze. Silne orzęsienie również nie pozwala na określenie płci z dystansu i konieczna jest obserwacja kwiatostanów z bliska. Oś, zalążnia i dysk są zielonkawe, natomiast znamiona mają barwę purpurową
Młode liście osiki często są intensywnie czerwonobrązowe.
Pędy i pączki
Pąki liściowe i najmłodsze pędy kasztanowobrązowe. Starsze pędy popielatobrązowe do popielatych. Długopędy kasztanowobrązowe do czerwonobrązowych. Świeże mogą być delikatnie owłosione.
Pąki kwiatowe okrągłe kasztanowobrązowej barwy. Męskie znacznie większe. W stanie świeżym (pąki kwiatowe topoli tworzą się latem) mają krótki, ostry, zaczerwieniony wierzchołek. W okresie zimowym mogą być już otwarte! (podobnie jak u wierzby iwy).
U części osik rozwijające się liście są intensywnie owłosione. W ich przypadku zaczerwienienie jest co najwyżej lekkie, w początkowej fazie rozwoju.
Liście wczesne z 3 różnych drzew.
Wyraźna różnica w kształcie i wielkości liści osiki jest dowodem na dużą zmienność genetyczną tego gatunku.
Pochodzenie
Osika jest drzewem krajowym.
Populus tremula
Topola osika
Zasięg geograficzny
Topola osika ma największy naturalny zasięg wśród
wszystkich przedstawicieli rodzaju Populus. Występuje w niemal całej Europie i na znacznym terytorium Azji. Na północy dochodzi do granicy lasu. Na południu (w tym w pn. Afryce) występuje w górach. Na wschodzie sięga Kamczatki. Występuje też częściowo w Chinach i Japonii.
Liście
Liście osiki zazwyczaj są niewielkie. Mają ok. 4-6 cm długości oraz szerokości. Nierzadko zdarzają się jednak drzewa
o liściach większych, ale nie powinny one przekraczać 10 cm długości (nie dotyczy liści na długopędach).
Na krótkopędach liście są okrągłe lub owalne. Brzeg haczykowaty. Wierzchołek nie zawsze wyraźny.
Na długopędach liście mają podstawę mniej lub bardziej sercowatą albo prostą. Brzeg jest tępo ząbkowany.
Na pędach odroślowych liście są pofalowane, bardzo duże. Ich kształt jest sercowaty, ale podstawa może być płaska. Brzeg liścia jest tępo ząbkowany.
Spód liści jest wyraźnie jaśniejszy, lekko niebieskawy. Na długopędach kontrast ten może być silniejszy.
Występowanie
Topola osika jest gatunkiem leśnym, lecz z racji wybitnej światłorządności, występuje na jego skrajach, polanach. Jako gatunek pionierski, osika szybko zasiedla hałdy poprzemysłowe, gruzowiska, wyrobiska popiaskowe, gliniaste odkrywki. Rośnie
też na terenach wilgotnych oraz w niższych partiach gór.
W zieleni miejskiej jest rzadko stosowana.
Budowa drzewa
W przeważającej części przypadków pień prosty, zachowany aż do wierzchołka. Korona pojedynczego drzewa stosunkowo wąska. Najczęściej rośnie w grupach złożonych z wielu pni, które często są nieregularnie powykrzywiane. Osika rośnie zazwyczaj do ok. 20 m wysokości i nie tworzy grubych pni,
czym różni się od topoli szarej i białej.
Osika wypuszcza liście późno – średnio
w I dekadzie maja.
U znacznej części drzew rozwijające się liście mają czerwonobrązową barwę.
U pozostałych, młode liście są zielone lub co najwyżej lekko zaczerwienione w początkowej fazie rozwoju.
Pojawiające się liście mają delikatne owłosienie. U części drzew jest ono niemal niedostrzegalne, u innych może być wyraźne (cecha osobnicza). Owłosienie szybko zanika wraz z rozwojem liści.
Osika wypuszcza liście późno
– średnio w I dekadzie maja.
U znacznej części drzew rozwijające się liście mają czerwonobrązową barwę.
U pozostałych, młode liście są zielone lub co najwyżej lekko zaczerwienione w początkowej fazie rozwoju.
Pojawiające się liście mają delikatne owłosienie. U części drzew jest ono niemal niedostrzegalne, u innych może być wyraźne (cecha osobnicza). Owłosienie szybko zanika wraz z rozwojem liści.
Jesienią liście osiki przebarwiają się w różny sposób. Mogą być (złocisto) - żółte, czerwonawe, a nawet fioletowe. Opadają
w II połowie października i na początku listopada. Niektóre osiki długo zachowują zielone liście (do końca 2 dekady listopada),
a następnie nieznacznie się przebarwiają.